تحلیل ازدواج رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم با خدیجه کبری علیها السلام بر اساس اخبار تاریخی
فرزانه
حکیم زاده
مدرس و پژوهشگر تاریخ
author
text
article
2019
per
خدیجه بنت خویلدبن اسدبن عبدالعزی، نخستین همسر رسول خدا(ص) بود و آن حضرت تا پایان عمر خدیجه(س)، همسر دیگری اختیار نکرد. هدف اصلی تحقیق حاضر، تبیین علل حقیقی ازدواج رسول خدا(ص) و خدیجه کبری(س) است. فقدان تحلیلی قابل قبول درباره علت انتخاب خدیجه از سوی پیامبر در منابع تاریخی و حدیثی و طرح این شبهه از سوی مستشرقان، که رسول خدا به دلیل ثروت سرشار خدیجه او را برای همسری خود برگزید، ضرورت تحقیق حاضر را برای پاسخ به این شبهه روشن میسازد. آشنایی با خصوصیات اخلاقی محمد امین و برتری اخلاقی محمد بر سایر افراد جامعه و آگاهی از برخی اخبار اهل کتاب در رابطه با پیامبری که از نسل عبدالمطلب مبعوث خواهد شد، خدیجه را متوجه شخصیت ویژه رسول خدا(ص) ساخت. از سوی دیگر، درایت خدیجه و تمایل آن بانوی بزرگ به یک زندگی معنوی، زمینه اشتیاق خدیجه به رسول خدا را فراهم آورد و همین ویژگیها در شخصیت خدیجه، محبت متقابل محمد به خدیجه را به دنبال داشت.
فصلنامه علمی تخصصی مطالعات قرآنی نامه جامعه
جامعه الزهرا(س)
2676-5071
5
v.
128
no.
2019
7
22
https://nj.jz.ac.ir/article_92545_08ce4230bf1e2650e78dcffc43145307.pdf
بررسی جایگاه اخلاق ارسطویی در قرآن از منظر علامه طباطبایی رحمة الله علیه
طاهره
خیاط حسن زاده
سطح 4 گرایش تفسیر تطبیقی موسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه / مدرس جامعه الزهرا(س)
author
text
article
2019
per
مکتب اخلاق ارسطویی، یکی از مکاتب اخلاقی است که علامه طباطبایی از آن در ذیل آیات 155 و 156 سوره بقره یاد میکند. نظر به استفاده برخی پژوهشگران از این روش اخلاقی، نوشتار حاضر درصدد است با روش توصیفی و تحلیلی، دیدگاه قرآن را در تایید یا رد این مکتب اخلاقی بهدست آورد. آنچه از سیر مطالعه بهدست آمده است، اینکه اولا این مکتب در کلام علامه، معنای عامی دارد و خاص اخلاق ارسطو نیست. ثانیا مبنای این نظریه، عقل اجتماعی و اهداف دنیایی است. ثالثا این مکتب بهعنوان درجه ضعیف از اخلاق قرآنی، قابل طرح است؛ ولی در روش، با مسلک اعلای قرآنی یعنی انجام فضیلت به خاطر حب الهی تفاوت بسیار دارد؛ تا جاییکه گاه جای فضیلت و رذیلت در این دو مسلک عوض میشود؛ زیرا احکام عقل و حب الهی با هم متفاوت است.
فصلنامه علمی تخصصی مطالعات قرآنی نامه جامعه
جامعه الزهرا(س)
2676-5071
5
v.
128
no.
2019
23
46
https://nj.jz.ac.ir/article_92592_066b6ffc47c03519bacb211424ebac0d.pdf
تحلیل معنایی ولایت شیطان از منظر قرآن و راههای مقابله با آن
افسانه
ضیایی صابت
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم حدیث/ گرایش تفسیر اثری دانشگاه قم
author
text
article
2019
per
قرآن کریم راه سعادت انسانها را پذیرش ولایت الهی و اولیاءالله معرفی میکند. از موانع اصلی این راه، شیطان و جنود اویند که تلاش میکنند انسان را از ولایت خداوند خارج ساخته و تحت امر و ولایت خود قرار دهند. هدف از این پژوهش، تحلیل معنایی و واکاوی مفهوم ولایت شیطان است که در قرآن کریم بدان اشاره شده و انسانها از آن برحذر داشته شدهاند. از آنجاکه فراوانی دامهای شیطان در دنیای امروز، زمینه ولایتپذیری از شیطان را آسانتر ساخته است، این پژوهش با تمرکز بر آیات قرآن کریم و روایات و نیز بهرهگیری از منابع تفسیری میکوشد با بیان تحلیلی از معنای ولایت شیطان، ویژگیها و راههای شیطان در خروج انسان از ولایت الهی را معرفی کند. تقابل با ولایت خداوند، متصفشدن به صفات شیطانی و فراهمساختن زمینه ولایتپذیری از سوی انسان، مهمترین ویژگی ولایت شیطان است. بررسی آیات نشان میدهد واژه «ولایت» با واژه «تبعیت» ارتباط معنایی وثیقی دارد و ثابت میکند با تبعیت از شیطان است که او بر انسان ولایت پیدا میکند. قرآن کریم به روشهای متعدد شیطان در خارجساختن انسانها از ولایت خداوند اشاره کرده است. مهمترین راه مقابله با ولایت شیطان، آشنایی با دامهای شیطان، توکل بر خداوند و پناهبردن به ولایت اهل بیت (علیهم السلام) است که در سه مولفه شناختی، عاطفی و رفتاری محقق میشود.
فصلنامه علمی تخصصی مطالعات قرآنی نامه جامعه
جامعه الزهرا(س)
2676-5071
5
v.
128
no.
2019
47
72
https://nj.jz.ac.ir/article_92593_49023b5a627fae1116e8484c2b1b2373.pdf
بررسی تطبیقی ماهیت و رویت ملائکه در تفسیر المیزان و المنار
سید محمود
طیب حسینی
دانشیار گروه قران پژوهی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
author
صدیقه
فیجانی
دانش پژوه سطح 4 رشته تفسیر جامعه الزهرا(س)
author
text
article
2019
per
از آغاز پیدایش بشر، باور به موجودات ماورایی از جمله فرشتگان و نقش آنان در زندگی انسان، به شکلهای گوناگون وجود داشته و این باور، همواره در معرض انحراف و خطا بوده است. یکی از رسالتهای قرآن، تصحیح باورهایی است که در زندگی بشر نقشآفرین بوده است. با اینحال، فهم قرآن در میان باورمندان به قرآن نیز دستخوش خرافه، کجفهمی و انحراف بوده است. در دوره معاصر و با تحول علوم و پیشرفت تکنولوژی در غرب، برخی مفسران مسلمان، تحت تاثیر آن به تفسیر جدیدی از فرشتگان روی آوردند که گاه احساس میشود وجود روحانی فرشتگان در معرض انکار قرار میگیرد. یکی از این مفسران و در راس آنان، رشید رضا است. در نوشتار حاضر، با هدف بررسی درستی دیدگاههای رشید رضا، دو مساله ماهیت و رویت ملائکه در دو تفسیر المنار و المیزان به صورت تطبیقی بررسی شده است. رشید رضا، فرشتگان را به قوا و انرژیهایی که در طبیعت انسان و موجودات وجود دارد، تفسیر میکند که قابل رویت نیستند؛ ولی علامه طباطبایی با تمسک به ظواهر آیات قرآن، ملائکه را موجوداتی غیر مادی میشناساند که از اوصاف و لوازم زندگی مادی منزه هستند.
فصلنامه علمی تخصصی مطالعات قرآنی نامه جامعه
جامعه الزهرا(س)
2676-5071
5
v.
128
no.
2019
73
90
https://nj.jz.ac.ir/article_92595_f0aeb56bae097b7af08afcb1b8e588e0.pdf
عوامل بینشی نگرانی و راهکارهای مقابله با آن از دیدگاه قرآن و روانشناسی
محترم
قوی
دانش پژوه سطح 4 رشته تفسیر، مدرس جامعه الزهرا(س)، عضو گروه علمی تعلیم و تربیت اسلامی
author
مریم
وفاجو
دانش آموخته سطح 3 رشته تعلیم و تربیت جامعه الزهرا(س)
author
text
article
2019
per
نگرانی، اضطراب و استرس، بیماری روانی و رایج عصر ماست که از آن به طاعون قرن جدید یاد میشود. امروزه بشر با پیشرفتهای علمی و تکنولوژی، به رفاه و راحتی نسبی در زندگی دست یافته؛ اما باز هم، آرامش، گمشده اوست. عوامل نگرانی را میتوان از سه جنبه کلی بینشی، گرایشی و رفتاری بررسی کرد. این مقاله با روش تبیینی ـ توصیفی و با استناد به آیات قرآن، روایات و تحقیقات روانشناسان، درصدد شناسایی عوامل بینشی نگرانی و بیان راهکارهای مقابله با آن است. نگاه توحیدی به هستی و ایمان به معاد، انسان را از پوچی رها کرده و زندگی را هدفمند میسازد. نظر به نقش سازنده مصائب و بلاها در زندگی، می توان از آنها در راستای رشد و تکامل روح استفاده کرد. اعراض از یاد خدا سبب غفلت انسان و سرگرمشدن او به دنیا میشود. در نتیجه، با هر فراز و فرودی مضطرب و پریشان میگردد. اعتقاد به قضا و قدر در ایجاد امید، نشاط، فعالیت و اعتماد به نتیجهگرفتن از سعی و تلاش، تاثیر بسزایی دارد. ایمان به غیب و باور امدادهای غیبی، مانع یاس و ناامیدی انسان است و آیندهای روشن را نوید میدهد. همچنین قرآن به روش سلبی و اثباتی، با خرافات، که ریشه در جهل بشر دارد، مبارزه کرده است.
فصلنامه علمی تخصصی مطالعات قرآنی نامه جامعه
جامعه الزهرا(س)
2676-5071
5
v.
128
no.
2019
91
116
https://nj.jz.ac.ir/article_92830_de506c1074d1a3c66c040276e6859a1d.pdf
بررسی تطبیقی زندگی حضرت حواء علیها السلام در تفاسیر فریقین
محدثه
حق پرست
دانش آموخته سطح 3 تفسیر و علوم قرآن جامعه الزهرا(س)
author
text
article
2019
per
بنا به یادکرد قرآن کریم، حضرت آدم و حواء، پدر و مادر تمام انسانها هستند که با هبوطشان به زمین، زندگی انسان بر روی کره خاکی رقم خورد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی زندگانی امالبشر، حضرت حواء در تفاسیر شیعه و سنی و نیز منابع روایی این دو فرقه به روش توصیفی است. پژوهش حاضر علاوه بر پرداختن به بحثهای زمان و مکان و کیفیت خلقت، گناه و هبوط ایشان و ... تلاش میکند در موارد اختلافی آیات مرتبط به حضرت حواء، قول صحیح را بیان کرده و شبهات را پاسخ دهد. این مطالعه نشان میدهد خداوند از گل، آدم و با بخشی از آن، حواء را آفریده است و اینکه در قرآن می فرماید:« خلق منها زوجها» منظور این است که حواء را از جنس آدم خلق کرده است. حواء نقشی در وسوسه آدم نداشته و شیطان، هر دوی آنها را وسوسه کرده است؛ بر این اساس، روایاتی که حواء را باعث گناه آدم عنوان میکنند، اسرائیلیاتی هستند که به منابع اسلامی نفوذ کرده اند و نمی توان به آنها اعتماد کرد.
فصلنامه علمی تخصصی مطالعات قرآنی نامه جامعه
جامعه الزهرا(س)
2676-5071
5
v.
128
no.
2019
117
135
https://nj.jz.ac.ir/article_92831_1d2f5c4d36b1835f347094423e44c4c3.pdf