2024-03-28T18:20:53Z
https://nj.jz.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=12592
فصلنامه علمی تخصصی مطالعات قرآنی نامه جامعه
مطالعات قرآنی
2676-5071
2676-5071
1398
6
129
تاثیر عمل صالح در شفاعت شافعان روز جزاءاز منظرقرآن
نسرین
انصاریان
شفاعت، یکی از ضروریات دین و عنصر موئر آن، شفیع است . در معارف اسلامی، این عطیه الهی برای انبیاء اولیاء و مومنان خاص، مقرر گردیده و در هر عصری، افرادی در خور این مقام وجود دارند. آگاهی از ویژگیهای شافعان روز قیامت، علاوه بر اسوه قراردادن آنان در حیات دنیوی، موجب میشود انسان، رابطه قلبی و معنوی خاصی با آنان در عالم فانی یابد و همین امر، زمینه شفاعت آنان را فراهم میسازد. این پژوهش که به روش کتابخانه ای و با پردازش توصیفی - تحلیلی سامان یافته است، نشان می دهد تجسم نهایت شفاعت با عنوان مقام محمود برای وجود مبارک پیامبر اعظم ید است. مومنان غیر نبی ی با داشتن صفاتی همچون ماذون الهی بودن، وافی به عهود الهی و عامل به اعمال متصف به صفت شافع بودن هستند. همچنین دامنه شفاعت شافعان غیر نبی یذ با توجه به رتبه آنان در سبقت به اعمال صالح خواهد بود.
مقام محمود
شفاعت کبری
ماذون الهی
وافی به عهد الهی
محدوده شفاعت
2019
05
22
1
16
https://nj.jz.ac.ir/article_92912_5bb15374e4e8e8825042ecb1e3366815.pdf
فصلنامه علمی تخصصی مطالعات قرآنی نامه جامعه
مطالعات قرآنی
2676-5071
2676-5071
1398
6
129
معنایابی واژه فساد در آیه ۲۲ سوره انبیاء(لو کان فیهما آلهة الا الله لقسدتا)
فریده
پیشوایی
نرجس سادات
محسنی
آیه ۲۲ سوره انبیاء بریگانگی خداوند چنین استدلال میکند: اگر در جهان بیش از یک خدا وجود داشت» جهان فاسد میشد؛ ولیکن جهان فاسد نیست، پس جهان بیش از یک خدا ندارد. اشکالات و شبهاتی براین استدلال وارد شده که محور اصلی آنها، غالبا عدم فهم صحیح واژه فساد است . همچنین تعیین مراد از واژه فساد و اینکه کدام مرتبه از توحید را ثابت میکند، در فهم دقیق آیه دخالت دارد. در یک دیدگاه، مراد از فساد در آیه، عدم اعتدال و بینظمی جهان است که منجر به تباهی میشود. در دیدگاه دوم، فساد به معنی نیستی جهان هستی است. در این نوشتار، با تکیه برمعنا و کاربردهای قرآنی واژه «اله» و تمسک به یات مشابه، این فرضیه ثابت می شود که واژه «فساد» بر معنای عامی دلالت دارد که عدم و بی نظمی، مصادیق آن هستند؛ از اینرو، آیه هم توحید خالقی و هم توحید ربوبی را ثابت میکند. بنابراین دلالت آیه، وسیع بوده و منحصر دررد عقاید مشرکان نیست و ثابت میشود اساسا تحقق فساد درعالم هستی، محال است.
برهان تمانع
فساد
وحدانیت
الهه
توحید ربوبی
توحید خالقی
2019
05
22
18
43
https://nj.jz.ac.ir/article_92916_67d39883181c25751536799f17999758.pdf
فصلنامه علمی تخصصی مطالعات قرآنی نامه جامعه
مطالعات قرآنی
2676-5071
2676-5071
1398
6
129
تحلیل برهان مند گریه و عزاداری برحضرت سیدالشهداء علیها السلام با تاکید برمنابع اهل سنت
محمد
دادفر
از مباحث مطرح درباره امام حسین ات و واقعه عاشوراء مشروعیت عزاداری و گریه برآن حضرت و شبهات و اشکالات واردشده از سوی وهابیت بر شیعه دراین زمینه است. این پژوهش به شیوه اسنادی و نیز روش تحلیلی- توصیفی» تلاش دارد فطری بودن گریه و سوگواری در منطق عقل و نقل را به صورت تلفیقی بررسی کرده و مباحث مرتبط با موضوع گریه برامام حسین نله را به صورتی جزئیتر بیان کند. برای بررسی فطری بودن عزاداری و نیز موضوع تفاوت در نوع عزاداری ها به ویژه از دیدگاه علمای اهل سنتء ابندا مطابق بودن عزاداری و گریه با فطرت یا همان نفس الامر وجودی انسان هاء ثابت شده و سپس علت این تفاوت در عزاداری ها در عین یکسان بودن امر فطرت» تبیین شده است. بررسی ها نشان میدهد بنابر منابع روایی اهل سنت. عزاداری به صورت عام. و برامام حسین لته به صورت خاص» عملی مشروع است . همچنین در این نوشتار با استفاده از روایات و با تمسک به سیره عقلاءء سبکهای عزاداری بررسی و موارد مجاز بیان شده است.
عزاداری
امام حسین علیه السلام
روایات اهل سنت
انحرافات عزاداری
2019
05
22
45
66
https://nj.jz.ac.ir/article_93020_73a57196d604463a48acf01494931ed4.pdf
فصلنامه علمی تخصصی مطالعات قرآنی نامه جامعه
مطالعات قرآنی
2676-5071
2676-5071
1398
6
129
نگرشی برارتباط زمین دنیوی و بهشت اخروی درآیه ۷۴ سوره زمراز منظرمفسران
معصومه
بهرامی
از مسائل مطرح درباره قیامت، تغییرات جهان مادی و از جمله زمین دنیا و رابطه آن با پهشت است. خداوند در آیه ۷۴ سوره زمر میفرماید: ،آن زمین را به میراث، به ما داد و اکنون در هر جای بهشت که بخواهیم مکان میگیریم». مفسران، ذیل این آیه، اقوال مختلفی را ذکر کرده و بیشتر ایشان معتقدند مقصود از «ارض)» در آیه. که به مومنین آرث داده میشود، زمین آخرتی است . برخی نیز استعمال لفظ «ارض) را از باب استعاره دانسته اند. بعضی از مفسران نیز با توجه به مبانی و اصل سیاق و آیات نظیر آیه مذکور، معتقدند که زمین دنیوی از بین نمی رود؛ بلکه تبدیل به زمینی دیگر میگردد که از آن، به بهشت تعبیر شده است . در این پژوهش سعی شده با شیوه کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی، نظر مفسران در این زمینه، بررسی و تبیین گردد. براساس نظر برخی از معاصرین همچون علامه طباطبایی و یت له جوادی آملی، بین زمین دنیایی و بهشت. اتحاد نوعی وجود دارد و بهشت. حالت اخروی زمین دنیایی و چهره ملکوتی همین زمین است. این دیدگاه، متکی برسیاق آیات و شواهد روایی است که به نظر میرسد از دقت بیشتری برخوردار است.
ارتباط
قیامت
زمین دنیوی
بهشت اخروی
2019
05
22
68
89
https://nj.jz.ac.ir/article_93030_e0c7aa15de8e2ae4976cd16a9b3b7e76.pdf
فصلنامه علمی تخصصی مطالعات قرآنی نامه جامعه
مطالعات قرآنی
2676-5071
2676-5071
1398
6
129
بررسی و تحلیل روایات بداءبا تاکید بردیدگاه فریقین
فاطمه
اصفهانی
بداء از اعتقادات مهم و بنیادینی است که علمای امامیه پیوسته از آن دفاع کرده و بزرگان اهل سنت به آن تاخته اند. با بررسی دقیق مفهوم بداء میتوان دریافت که اشکالات ناظر به این بحث, براثر خطا در فهم معنای بداء بوده است؛ چراکه یات متعددی از قرآن کریم و روایات فریقین» اثباتگر معنای بداء هستند. در منابع روایی شیعی» روایات متعددی درباره مساله بداء وجود دارد که این نوشتار به بررسی این روایات پرداخته و ضمن جمعآوری دیدگاه عالمان شیعه و اهل سنت دراین موضوع» به تناقض ظاهری برخی از این اخبار پاسخ داده است . از دستاوردهای این پژوهش» اثبات این مسئله است که بداء منجر به تغییر در علم خدا نمیشود. همچنین بداء در قضای حتمی آلهی جایی ندارد و تنها قدریا قضای غیرحتمی است که بداء در آن راه دارد.
نسخ
لوح محو و اثبات
اجل
بداء. قضاء قدر
علم الهی لوح محفوظ
2019
05
22
91
112
https://nj.jz.ac.ir/article_93062_eb0a5a03e8d990963e92e69bfbecd8d6.pdf
فصلنامه علمی تخصصی مطالعات قرآنی نامه جامعه
مطالعات قرآنی
2676-5071
2676-5071
1398
6
129
تحلیلی بروصضعیت فرهنگی اجتماعی دوره قاجاربا تاکید برجایگاه زنان
راضیه
میرعلی ملک
با مداقه در تاریخ فرهنگ هر منطقه،ریشه های عمیق برخی از کنشهای فرهنگی - اجتماعی مردم در قرون بعدی روشن میگردد. در این بین بررسی وضعیت فرهنگی اجتماعی سلسله قاجار که سالهای زیادی بر ایرانیان حکومت نموده و طی این سالها اثرات فرهنگی, اجتماعی» اقتصادی و سیاسی خصوصا در جایگاه زنان بر جای گذاشته اند، قابل توجه است . پژوهش حاضر با روش کتابخانه ای و توصیفی به تبیین وضعیت زنان موجود در دوران مورد نظر پرداخته و تحلیلهایی را براساس دادههای تاریخی تبیین نموده است . نگاهی گذرا بر اوضاع فرهنگی آن زمان به ویژه در اوایل سلطنت این سلسله نشان می دهد زنان درباری و متمول موقعیت های اجتماعی مناسبتر و زنان بیسواد و غیر متمول موقعیت های پایینتری داشتند. براین اساس با توجه به بالا بودن درصد فقر مالی و فرهنگی در جامعه، اکثر زنان موقعیت اجتماعی نامناسبی داشتهاند. مسائلی چون کم سوادی، خرافاتی بودن، گسترش مرگ و میر کودکان، عدم پایبندی به حقوق زنان و مواردی ازاین دست مشکلات مختلفی را برزنان تحمیل می نمود. در این میان فقر اقتصادی و وضعیت نافرجام سیاسی نیز خود باعث تقسیم بندی زنان در دو طیف متفاوت گردیده بود.
زنان
اجتماعی
فرهنگی
دوره قاجار
2019
05
22
114
132
https://nj.jz.ac.ir/article_93063_d6b9aa5e8e2af52e6a5a6f04d9114c45.pdf
فصلنامه علمی تخصصی مطالعات قرآنی نامه جامعه
مطالعات قرآنی
2676-5071
2676-5071
1398
6
129
تفاوت معنایی دو واژه اجر و ثواب در قرآن
نسرین
انصاریان
محمد
فلاحی قمی
یکی از آموزههای قرآن اعطاء پاداش عمل در دنیا و آخرت است که با واژههائی مانند جزا، عقوبت، اجر، ثواب و ... بیان شده، دو مورد از این واژهها «اجر و ثواب» است که در برخی آیات یکی و در برخی دیگر هر دو آنها استعمال شده، این نوشته به دنبال بیان تفاوتهای این دو واژه در استعمالهای قرآنی است اهمیت بحث این است که برخی واژهها در نگاه ابتدایی مترادف به نظر میرسند اما دقت در استعمال آنها در قرآن حاکی از تفاوتهای ظریف و معناداری در بین آنها است به طوری که امکان جایگزینی یکی از آنها به جای دیگری نیست و این خود نشان دیگری از بلاغت معجزه آسای قرآن است؛ از این رو این پژوهش با بهرهمندی از روش گردآوری کتابخانهای و با پردازش توصیفی تحلیلی به تعریف و تبیین دو واژه «اجر و ثواب» پرداخت و با توجه به موارد استعمال آنها در قرآن به دنبال پی بردن به تفاوتهای آنها بود یافتههای پژوهش این شد که دو واژه «اجر» و «ثواب» در این امور تفاوت دارند: «استعمال ثواب» برای جزای «عمل خیر و شر» و «استعمال اجر» تنها برای «عمل خیر»؛ «بدل از عین بودن» برای «ثواب» و «بدل از منفعت» برای «اجر»؛ «تعیین ثواب» «بعد از عمل» و «تعیین «اجر» «قبل از عمل» ؛ «عطا کننده ثواب» تنها «خداوند» و «عطا کننده اجر» «هم خدا و هم انسان»؛ «شرط ثواب دنیوی»، «نیت» و «شرط اجر دنیوی»، «منفعت» و همین طور «شرط ثواب اخروی» «نیت» و شرط «اجر اخروی» «منفعت همراه نیت» است.
«ثواب»
«اجر»
«خیر» «شر»
«نیت»
2019
05
22
1
16
https://nj.jz.ac.ir/article_162284_246bd636d50dec42dadac039e506b64b.pdf