خوانش معمای بی‌نیازی از دعا در بحران کرونا با رویکرد قرآنی

نویسندگان

1 در حال تدوین پایان نامه سطح 4 تفسیر تطبیقی،مدرس حوزه و دانشگاه

2 در حال تدوین پایان‌نامه سطح 4 رشته تفسیر تطبیقی، مدرس و پژوهشگر گروه پژوهشی تفسیر و علوم قرآنی پژوهشکده مطالعات اسلامی زنان جامعه الزهرا(س)، مدرس

3 استادیار؛هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه؛پژوهشگر گروه تفسیر جامعه الزهرا

چکیده

دعا نوعی عبادت است که در جهان‌بینی توحیدی، همواره تسکین‌دهنده آلام روحی و جسمی انسان به‌شمار می‌رود. دعا می‌تواند به‌عنوان یکی از راهکارهای مقابله با بیماری کرونا مطرح باشد؛ اما در حال ­حاضر، با به‌حاشیه‌رفتن مسائل و مفاهیم دینی و پررنگ‌شدن راهکارهای ­پزشکی، این شبهه مطرح است که اگر با رعایت مسائل بهداشتی، به سلامتی جسمی می‌رسیم، پس چه نیازی به دعا و توصیه­های معنوی وجود دارد؟ پژوهش حاضر به روش عقلی و نقلی، با ابزار کتابخانه­ای و پردازش اطلاعات به‌صورت توصیفی‌ـ‌تحلیلی به‌دنبال پاسخ‌گویی به این چالش است. از دستاوردهای این تحقیق آنکه پنج ­دسته از آیات قرآن در مقام ­پاسخ‌گویی به این شبهه هستند. دسته­اول: آیات دال بر رابطه‌ علی و معلولی بین پدیده‌ها، که بر طبق آن، شرایط دعا به‌عنوان جزء‌العلّه و موانع استجابت دعا با عنوان نبود مانع در تحقق معلول تاثیرگذار هستند. دسته­ دوم: آیات دال بر تبیین مفهوم استجابت دعا است؛ با این توضیح که استجابتِ دعا، به‌معنای جواب‌دادن خدا به ما، قطعی است؛ اما این پاسخ، به‌معنای تحقق آنچه می‌خواهیم نیست. دسته ‌سوم: آیات دال بر حکمت است؛ زیراکه بندگان خدا، که دلشان به نور ایمان و عمل صالح نورانی شده، حتی اگر علت عدم استجابت را ندانند، لب به ناشکری نمی‌گشایند؛ چرا که می­دانند یکی از صفات خداوند متعال، حکیم است. دسته ­چهارم: آیات دال بر سنت آزمایش است تا انسان جایگاه واقعی خود را دریابد. دسته ­پنجم: آیات دال بر فقر ذاتی انسان است که بر اساس آنها، ادعای بی‌نیازی از خداوند متعال، مخالف با نص صریح این آیات است.

کلیدواژه‌ها