تحلیلی بر نعمت های بنی اسرائیل و پیامدهای ناسپاسی آن

نویسندگان

1 مدرس تفسیر و علوم قرآنی و عضو گروه علمی مرکز تخصصی تعلیم و تربیت اسلامی جامعه الزهرا(س)

2 دانش آموخته سطح سه تفسیر و علوم قرآنی جامعه الزهرا(س) همیار پژوهش طرح تربیت پژوهشگر پژوهشگاه حضرت معصومه(س)

چکیده

سرگذشت پر فراز و نشیب قوم بنی‌اسرائیل که از نعمت‌های فراوان مادی و معنوی برخوردار بودند و معجزات بزرگی را به چشم دیدند، دارای نکات تربیتی مهمی است. نوشتار حاضر به تحلیل عملکرد این قوم در برابر نعمت‌های الهی با توجه به آیات قرآن و منابع روایی و تفسیری اختصاص یافته است. این پژوهش با واکاوی زوایای مختلف زندگی این قوم، تصویر روشنی از چگونگی برخورد آن‌ها با نعمت‌های الهی و علل و زمینه‌های ناسپاسی آن ارائه می‌دهد. نعمت‌هایی مانند نجات از بردگی فرعون، برخوردارشدن از امکانات زندگی، جاری شدن چشمه‌های دوازده‌گانه، سایه افکن شدن ابرها، غذاهای رنگارنگ، رها شدن از بن بست‌ها و وارد شدن به بیت المقدس از نعمت‌های مادی و نزول تورات، اتحاد، عفو الهی و ارسال انبیای متعدد از مهم‌ترین نعمت‌های معنوی بنی اسرائیل است. پیامدهای ناسپاسی این نعمت‌ها نیز صاعقه‌زدگی، سرگردانی در بیابان، تحریم طیبات، طاعون، قساوت قلب، تحت سلطه قرار گرفتن، ذلت و خواری، لعن الهی و حبط اعمال است که در این جستار با روش تحقیق تحلیلی توصیفی مورد واکاوی قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، چاپ دوم، تهران: اسلامیه، 1395ق.
  • ابن کثیردمشقی، اسماعیل بن عمرو، تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دارالکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون، 1419ق.
  • ابن مشهدى، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، ‏ قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1419ق.
  • بحرانى، هاشم بن سلیمان‏، البرهان فی تفسیر القرآن، قم: انتشارات موسسة البعثة‏، 1415ق.
  • بیضاوی، عبدالله بن عمر، انوار التنزیل و اسرار التأویل، بیروت: انتشارات دار احیاءالتراث العربی، 1418ق.
  • جمعی از نویسندگان، کتاب مقدس، (عهدعتیق و عهد جدید)، ترجمه قدیم، بی‌چا، بی‌جا: ایلام، بی‌تا.
  • جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، چاپ چهارم، قم: انتشارات اسراء، 1385ش.
  • جوالیقی، ابو منصور، معرب، تحقیق احمد محمد شاکر، بیروت: انتشارات مطبعه دارالکتب، 1389ق.
  • حقی بروسوی، اسماعیل، تفسیر روح البیان، بیروت: انتشارات دارالفکر، بی‌تا.
  • سیوطی، جلال الدین، درالمنثور فی تفسیر الماثور، قم: انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، 1404ق.
  • صدوق، محمد بن علی بن بابویه، امالی الصدوق، چاپ پنجم، بیروت: انتشارات اعلمی، 1400ق.
  • طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، چاپ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1417ق.
  • طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، بیروت: انتشارات دار احیاء التراث العربی، 1412ق.
  • طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، چاپ سوم، تهران: انتشارات ناصرخسرو، 1372ش.
  • طبرى آملى صغیر، محمد بن جریر بن رستم، نوادر المعجزات فی مناقب الأئمة الهداة ((ع))، قم: انتشارات دلیل ما، 1427ق.
  • طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: انتشارات دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
  • عاملی، علی بن حسین، الوجیز فی تفسیر القرآن العزیز، قم: دار القرآن الکریم، 1413ق.
  • عروسى حویزى، عبد على بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، چاپ چهارم، قم: انتشارات اسماعیلیان، 1415ق.
  • عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر عیّاشی، تهران: انتشارات المطبعه العلمیه، 1380ق.
  • فخرالدین رازى، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، چاپ سوم، بیروت: دار احیاء التراث العربى، 1420ق.
  • فیض کاشانى، محمد محسن بن شاه مرتضى، تفسیر صافی‏، چاپ دوم، تهران: انتشارات مکتبه الصدر، 1415ق.
  • قمی، علی بن ابراهیم، تفسیرقمی، چاپ چهارم، قم: انتشارات دار الکتاب، 1367ش.
  • کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، قم: دارالحدیث، ‏1429ق.
  • مصباح یزدی، محمد تقی، معارف قرآن (راه و راهنماشناسی)، چاپ ششم، قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1388ش.
  • مطهری، مرتضی، انسان کامل، چاپ یازدهم، قم: انتشارات صدرا، 1373ش.
  • مکارم شیرازی، ‌ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران: انتشارات دارالکتب الاسلامیة، 1374ش.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار