رویکرد آیةالله جوادی آملی نسبت به روایات تفسیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

جامعة الزهرا سلام الله علیها

چکیده

قرآن و روایات از مهّم‌ترین منابع تفسیری و دارای پیوند وثیقی بین خود است. شناخت رویکردهای روایی مفسران و بررسی گونه‌های بهره‌مندی ایشان از روایات، یکی از شاخه‌های درخور توجه در علوم قرآنی و تفسیر به شمار می‌رود. در دوره معاصر تفسیر تسنیم تنها تفسیراجتهادی است که جامع روشهای مختلف تفسیری اعم از قرآن به قرآن، روایی و عقلی است که می کوشد تا برنامه های سعادت آفرین قرآن را در راستای بهره مندی از روایات گهربار معصومین ،به متن زندگی انسان‌ها بیاورد . این نوشتار با استفاده از گردآوری کتابخانه‌ای و با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی «رویکرد روایی تفسیر تسنیم نسبت به روایات تفسیری» پرداخته است. هرچند آیةالله جوادی آملی حجیّت سنّت را وابسته به قرآن می‌دانند اما جایگاه اهل بیت] را در باطن و نزد خداوند مهم‌تر از قرآن شمرده؛ معتقد به حجیّت سنّت قطعی (اعم از متواتر و خبرواحد همراه با قرائن یقینی) بوده و نقش آنها را در تفسیر قرآن همتای آیات قرآن کریم می‌شمرند. ایشان سنّت قطعی را در تمام روایات تفسیری و خبر واحد ظنّی را فقط در خصوص روایات تفسیری فقهی حجّت می‌دانند. استاد مفسر در فهم واژه‌ها و جملات و تأویل (بطن و مراد پنهان) و مصداق آیات از روایات بهره برده و مصادیق آیات قرآن را از باب جری و تطبیق می‌دانند نه تفسیرِ مفهومی که در اینصورت حتی اگر مصداق کامل باشد غیر‌منحصر و تعدد‌پذیر خواهدبود مگر در جایی که مصداق مساوی با معنا و تفسیر مفهومی باشد که در این صورت معنا و مصداق منحصر آیه است.

کلیدواژه‌ها