دانشجوی کارشناسی ارشد علوم حدیث/ گرایش تفسیر اثری دانشگاه قم
چکیده
قرآن کریم راه سعادت انسانها را پذیرش ولایت الهی و اولیاءالله معرفی میکند. از موانع اصلی این راه، شیطان و جنود اویند که تلاش میکنند انسان را از ولایت خداوند خارج ساخته و تحت امر و ولایت خود قرار دهند. هدف از این پژوهش، تحلیل معنایی و واکاوی مفهوم ولایت شیطان است که در قرآن کریم بدان اشاره شده و انسانها از آن برحذر داشته شدهاند. از آنجاکه فراوانی دامهای شیطان در دنیای امروز، زمینه ولایتپذیری از شیطان را آسانتر ساخته است، این پژوهش با تمرکز بر آیات قرآن کریم و روایات و نیز بهرهگیری از منابع تفسیری میکوشد با بیان تحلیلی از معنای ولایت شیطان، ویژگیها و راههای شیطان در خروج انسان از ولایت الهی را معرفی کند. تقابل با ولایت خداوند، متصفشدن به صفات شیطانی و فراهمساختن زمینه ولایتپذیری از سوی انسان، مهمترین ویژگی ولایت شیطان است. بررسی آیات نشان میدهد واژه «ولایت» با واژه «تبعیت» ارتباط معنایی وثیقی دارد و ثابت میکند با تبعیت از شیطان است که او بر انسان ولایت پیدا میکند. قرآن کریم به روشهای متعدد شیطان در خارجساختن انسانها از ولایت خداوند اشاره کرده است. مهمترین راه مقابله با ولایت شیطان، آشنایی با دامهای شیطان، توکل بر خداوند و پناهبردن به ولایت اهل بیت (علیهم السلام) است که در سه مولفه شناختی، عاطفی و رفتاری محقق میشود.