در تعالیم دین اسلام برای تنظیم روابط میان همسران حقوق و تکالیفی مقرر شده است که برخی از آنها الزامی، و اطاعت از آنها بر هر یک از زوجین واجب است به همین دلیل سرپیچی از این وظایف نشوز و حرام دانسته شده است. بنابراین نافرمانی از هر یک از این تکالیف الزامی(بدون هیچ عذر عقلی و شرعی) سببی برای تحقق نشوز است. سؤال اصلی پژوهش این است که ماهیت نشوز و اسباب آن از دیدگاه فقه و حقوق کدامند؟ هدف اساسی در این تحقیق، تعیین قلمرو نشوز و زمینهسازی جهت اصلاح قوانین مدنی در مورد نشوز همسران است. از آنجا که نشوز به معنای ترک وظایف الزامی عملی مشترک میان همسران است، این مقاله اسباب نشوز را در هر یک از زوجین به شیوه توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار داده است. اسباب نشوز نسبت به زوج عبارتند از: ترک حقوق جنسی زوجه، سرپیچی از حق قَسم، ترک انفاق و ترک حسن معاشرت و اسباب نشوز زوجه عدم رعایت حقوق زناشویی، خروج از منزل بدون اجازه شوهر و ترک حسن معاشرت مختلف است.