بررسی آیات فضایل اهل‌بیت (علیهم‌السلام) در تفسیر ابنکثیر
چکیده
آیات حاوی فضایل اهل بیت(ع) آیاتی هستند که به‌صورت غیر مستقیم بر اصل شانیت خلافت و امامت آن حضرات بر دیگران دلالت دارند؛ لذا مفسران اهل سنت، در طول تاریخ اسلام موضعگیری‌های مختلفی در برابر آن داشتهاند. در پژوهش حاضر به روش تحلیلی - کتابخانهای سعی شده تا این آیات در تفسیر «ابنکثیر دمشقی»، مفسّر و تاریخنگار قرن هشتم، که در اعتقاد، پیرو ابن‌تیمیه و در تاریخ و تفسیر، دنبالهرو طبری و مورد توجّه اهل سنّت است، بررسی و با سایر تفاسیر متقدم اهل سنت به‌ویژه طبری، مقایسه و چگونگی مواجهه او با این آیات روشن شود. بررسی این تفسیر نشان میدهد که ابنکثیر به برخی از فضایل موجود اهل بیت در این آیات اذعان داشته و در عین حال، دیگران را نیز در بعضی از فضایل شریک دانسته است. با این حال، آن دسته از فضایل اهل بیت را که بر شایستگی حضرات معصومین(ع) برای کسب مقام ولایت بر امت تاکید دارند، انکار کرده یا به دیگران نسبت داده است. حاصل پژوهش اینکه ابنکثیر بر خلاف تعهّدش مبنی بر بیان حقایق قرآن، گرفتار استنباطات شخصی شده و در تفسیر این آیات، بر اساس تعصّبات مذهبی خود عمل کرده و حتّی به ماجرای لیلة المبیت و غدیر خم که در کتاب تاریخش، مفصّل به آنها پرداخته، اشاره نکرده است.
)